Keratokonus Nedir?

Keratokonus gerçek etiyoloji tam olarak bilinmeyen kornea adını verdiğimiz gözün önündeki saydam tabakanın ilerleyici incelmesi ve koni şeklinde dikleşmesi ile karakterize bir tablodur. Keratokonus oluşması durumunda gözde sürekli ilerleyen düzensiz miyop astigmat gelişmektedir. Ailesel yatkınlık olup genellikle ergenlik çağında başlar. Hastalık ne kadar genç yaşta başlarsa o kadar tehlikeli ve hızlı ilerleyici bir seyir göstermektedir. Hastalık her iki gözü etkilemekle birlikte, genelde bir gözde diğerinden daha fazla görme kaybına yol açmaktadır. Gözü ovuşturarak kaşımak, kadınlarda hamilelik ve emzirme dönemlerindeki hormonsal değişikliklerin keratokonusun ilerlemesinde tetikleyen faktörlerden olabileceği dikkate alınmalıdır Ülkemizde maalesef pek çok olguya zamanında tanı konulamamakta, bazı olgular ise gerekli tedaviyi almayıp sadece gözlük veya kontakt lens ile takip edilmektedir.

Belirtileri ve Bulguları

Keratokonuslu hastalarda miyopi ve düzensiz astigmatizma gelişir. Bu nedenle hastalarda uzak ve yakında da çok net göremezler. Göz dereceleri sürekli yükselir ve bu yüzden sık gözlük değişimi gerekir.

Keratokonusun Nedeni Nedir?

Bu hastalığın nedeni, korneadaki enzimlerin dengesizliğidir. Bunun sonucunda "serbest radikaller" denen maddeler korneada oksidatif hasara yol açar. Böylece kornea zayıflar ve öne doğru bombeleşir. Bu hastalık için genetik yatkınlık geçerlidir. Bu nedenle aynı ailede birden fazla keratokonus hastasına sıkça rastlanır. Diğer nedenler arasında; güneşin ultraviyole ışınları, aşırı göz ovalama, göze iyi uymayan kontakt lens kullanımı ve kronik göz iritasyonu yer alır.

Keratokonus Tedavisinde Yaklaşımlar

Amaç öncelikle ilerlemesini durdurmak ve görme keskinliğini artırmak veya her ikisini birden sağlamak içindir.

>

Kollajen Capraz Bağ Tedavisi CXL

Günümüzde keratokonusun ilerlemesini durduran tek tedavi yöntemi halk arasında ışın tedavisi adı verilen (Kollajen Capraz Bağ Tedavisi) crosslinking’dir. Kornea yapısını güçlendirerek hastalığın ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmak, göz nakli ihtiyacını azaltmak veya geciktirmek amaçlı uygulanır. Çok hızlı ilerleme gösteren bazı hastalarda tek uygulamada ilerleme durdurulamazsa ikinci CXL tedavisi gerekebilir.

Crosslinking tedavisininde düşük de olsa haze denilen korneanın saydamlığının bozulması, 1-2 sıra görme keskinliğinde azalma, keratit adı verilen yüzeyel enfeksiyon görülme olasılığı mevcuttur. Ayrıca ileri keratokonus vakalarında ilerlemenin durmama ve crosslinking tedavisini tekrar uygulama olasılığı vardır.

Hibrit tedavi - Lazer ve Kollajen Capraz Bağ kombine tedavisi (PRK ve CXL)

Son dönemde crosslinking tedavisi lazer tedavisi (PRK) ile birlikte yapılarak görme seviyesinde ve tedavi etkinliğinde artış sağlanabilmektedir. Ancak burada maksimum 3-4 derece düzeltme yapılabilir. Ancak korneadaki dikleşme düzeltileceğinden görme kalitesi çok artabilir.

Kontakt Lensler

Özel imal edilmiş sert kontakt lensler görme keskinliğini artırmaya yardımcı olur ancak hastalığın ilerlemesini engelleyici etkisi yoktur. CXL uygulanmış veya yaş olarak ( 35 – 40 yaş arası ) artık rahatsızlığı ilerlemeyen hastalarda gözlük ve kontak lens ile görme kalitesini arttırmayı önerebiliriz.

Kornea İçi Halka Yöntemi (ICR):

Uygun gözlerde kornea içine yerleştirilen halkalar dikleşmiş korneada düzleşme yaparak astigmatı azaltır düzenli hale getirir. Amaç görme keskinliğinde artış sağlamak veya KL kullanamayan hastayı, KL kullanabilir hale getirmek kornea grefti ihtiyacını azaltmak veya geciktirmektir.

Uygulama sonrası kalan gözlük numarası için kontakt lensler, fakik IOL ve torik göz içi lenslerden yararlanılır.

Göz içi lensi uygulaması:

İlerlemesi durmuş keratokonus hastaları eğer kontakt lens ve halka tedavilerinden faydalanamıyorsa miyopi ve astigmatizmayı gidermeye yönelik diğer bir tedavi seçeneği göz içi lensi uygulanmasıdır. Bu lensler kişinin kendi saydam lensi üzerine (Eyecrylfakik IOL, Visian ICL) veya renkli iris tabakası üzerine (Verisyse Artisan) lens veya katarakt ameliyatında yaptığımız gibi doğal mercek yerine ( torik IOL) yerleştirilmektedir. Bu tür bir uygulamanın yapılabilmesi ilerlemenin mutlaka durmuş olması gerekir.

Kornea nakli:

Kornea nakli genellikle tanısı gecikmiş tedavi uygulanmamış, korneası çok incelmiş, dikleşmiş, saydamlığını kaybetmiş ileri keratokonus hastalarında diğer yöntemlerden faydalanılamadığı için son çare olarak uygulanmaktadır. Tam kat veya korneanın belirli katmanlarını değişimi şeklinde kornea nakli yapılabilir.

Sonuç

Her rahatsızlıkta olduğu gibi bu hastalıkta da erken teşhis ve tanı çok önemlidir. Genetik yatkınlığı unutmamak gerekir. Sürekli ilerleyen miyop astigmat olması durumunda daima aklımıza gelmelidir. Erken tanı konamazsa rahatsızlık o kadar ilerlemiş olur ki; kornea aşırı sivrileşmiş, bombeleşmiş ve opak hale gelmiştir. Bu durumda hastanın ancak kornea nakli ile görme şansı olabilir. Erken yakalanıp gerekli uygulanacak basit bir tedavi ile görme kaybı olmadan hastalığı durdurma şansına sahip olabilmekteyiz.

Keratokonus ve Keratokonus Tedavisi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Keratokonus Neden Olur?

Keratokonus hastalığının nedeni tam olarak bilinememekle birlikte korneadaki enzimlerin dengesizliğinden kaynaklandığı düşünülmektedir. Bunun sonucu korneada yapı bozulur ve kornea öne doğru bombeleşir. Genetik yatkınlık güneşin uv ışınlarına uzun süre maruz kalmak, gözü aşırı ovuşturmak gibi mekanik travmalar, gözün yapısına uygun olmayan kontakt lensler kullanmanın hastalığı tetiklediği düşünülmektedir.

Keratokonusun Alerji İle İlişkisi Var mı?

Alerji ile gelişim birlikteliği çok çok fazladır. Alerji sonucu gözde oluşan kaşıntı ile gözde sert ovuşturmalar başlar ve bu da zamanla keratokonusa yol açabilir.

Keratokonus Tek Gözde Olur mu?

Hastalık her iki gözü etkilemekle birlikte, genelde bir göz diğerinden daha hızla etkilenebilir.

Keratokonus Körlüğe Neden Olur mu?

Hiçbir tedavi yapılmadığı takdirde hastalar için bir iki metre ötesini görmek bile imkânsızlaşabilir. Ancak geri dönüşümsüz değildir. En kötü durumda bile göz nakli ile hastanın kendini idare edebilecek kadar görme keskinliği kazanma şansı vardır.

Keratokonusun Erken Teşhis Edilmesi Tedavi Başarısını Arttırır mı?

Yapılan birçok bilimsel araştırma, hastalığın ilerlemesini durdurmak ya da ilerleme hızını yavaşlatmak için yapılan CXL tedavisi ile keratokonus hastalarının kornea nakli gereksiniminin engellendiğini ortaya koymuştur. Erken tanı konduğu takdirde görme keskinliği de çok azalmadan müdahale edilmiş olur. Buda bize CXL sonrası iyi bir görme keskinliğini koruma avantajı sağlar

CXL tedavisi nasıl yapılır?

Yaptığımız uygulamada önce damla ile göz uyuşturularak kornea üzerindeki tabaka kaldırılır. Sonra göze 2 dakikada bir ilaç (riboflavin) damlatılarak 30 dk UV uygulanır. Uygulanan UV miktarı deniz kenarında bir saat güneşlenmekle maruz kalınan UV miktarından azdır.

Keratokonus Tedavisinde CXL Uygulaması Kornea Nakli İhtiyacını Engeller mi?

Yapılan birçok bilimsel araştırma CXL tedavisi ile keratokonus hastalarının kornea nakli gereksiniminin engellendiğini ortaya koymuştur.

Sert Kontakt Lensler Keratokonusun İlerlemesini Durdurur mu?

Hayır, gaz geçirgen sert kontakt lensler kornea yapısını geçici olarak düzenleyebilirler. Bu etki hastalığın ilerlemesinin sona erdiği yanılgısı yaratır.

Hastalığın Seyri Nasıldır?

Keratokonus genellikle 8-18 yaşlar arasında başlar ve kişiden kişiye değişen bir hızda ilerler. Tedavi yapılmazsa ilerleme genelde 35-40 yaşlar civarında durur ve hastalık stabil hale gelir.