Çok Odaklı Mercekler Akıllı mı?

Son yıllarda sözlü ve yazılı basında ‘Akıllı mercek’ adıyla pazarlaması yapılan aslında üç odağa sahip olan göz içi lensleridir. Yani trifokal göz içi lensleri tarif etmek için kullanılmış bir ifadedir. Bu üç odak teknolojisi, gözlük olmadan 35-40 cm’de gazete ve kitap okumayı, 70-80 cm’de bilgisayar ve telefon kullanabilmeyi ya da uzak mesafede araba sürme ve televizyon izlemeyi sağlar.

Multifokal (çok odaklı) lensler kimlere uygulanır?

Bu mercekleri uzak yakını tek gözlükle görmeyi sağlayan multifokal ( çok odaklı) gözlük kullanmak gibi düşünebilirsiniz. Öncelikle kataraktı olup ameliyat sonrası gözlükten kurtulmak isteyen hastalar için iyi bir alternatiftir. Sonuçta % 90-95 oranında gözlüğe bağımlı olmadan günlük yaşamınıza devam edebilirsiniz. Bunun dışında gözlükten kurtulmak isteyen hastalara da uygulanabilmektedir. Bu yöntem, lazer yapılamayacak kadar yüksek miyopisi, astigmatı, hipermetropisi olanlarda, lazer cerrahisinin uygulandığı kornea denilen saydam tabaka inceliği nedeniyle refraktif lazer olamayan kişiler de veya 40-45 yaşından sonra başlayan presbiyopi adı verilen yakın okuma probleminde gözlük takmak istemeyenlerde başarıyla kullanılmakta olup gözlüklerden kurtulmayı sağlayabilir. Doğru hasta seçimi ve hastanın beklentilerin uyumlu olması ile günümüzde hasta memnuniyeti oldukça yüksektir. Hasta seçiminde kişinin mesleği veya sosyal aktivite durumu, okuma alışkanlığı, yaşı, boyu, entelektüel düzeyi önemlidir. Trifokal göz içi mercekleri, günlük işlerimizde gözlükten kurtaran bir teknolojik gelişme olsa da jet pilotlarının çok keskin uzak görüşüne benzer bir görüş netliği kazanamayabilirsiniz. Ya da çok küçük ilaç prospektus yazılarını okuyamayabilirsiniz

Multifokal (çok odaklı) lensler kimlere uygulamamalı?

  • Sarı nokta veya diyabet (şeker) gibi hastalıklara bağlı göz arkasında problemi olanlara optik nöropati ileri seviyede glokom hastası olanlara
  • Kornea denen saydam tabakada düzensizlik (Keratokonus hastalığı, kornea distrofileri, korneasında leke ) olanlara
  • Şaşılık sorunu ve ağır göz tembelliği olanlara
  • Mesleki olarak gece araç kullananlara ve mikroskop başında çalışanlara önerilmemeli.

Ameliyat öncesi muayenede göz kuruluğu, göz yüzeyinde pterjiyum ( et yürümesi) gibi diğer sorunlar varsa, öncelikle bunların tedavisi yapılır. Sonra tekrar detaylı muayene ile trifokal göz içi merceği uygun olup olmadığına karar verilmelidir.

Göz Yapısı uygun olmayan hastada alternatif var mı?

Trifokal lenslerin uygun olmadığı hastada edof lens grubu denilen orta ve uzak mesafeyi gösteren lensler vardır. Bu lenslerde yakın mesafe görmesi 35-40 cm değil 50-55 cm’den başlar, 70-80 cm’de orta ve uzak mesafede görmeyi sağlar.Avantajı ise parlama ve yansıma riskinin ortadan kalkmasıdır.

Katarakt olmasa da gözlükten kurtulmak için çok odaklı lens takılabilir mi?

Kişilerde genellikle 40-45 yaşından sonra başlayan presbiyopi adı verilen yakın okuma gözlüğünün bugün için kalıcı ve ideal tek tedavisi çok odaklı premium lenslerdir. Yakın problemi de başlayan gözlükten kurtulmak isteyen kişilere ekzimer laser yerine mercek değişimi katarakt gelişmeden de yapılır. Katarakt olmadığı için yapılan bu işleme şeffaf lens değişimi adı verilir.

Trifokal Lens Kullanımında Görülebilecek Rahatsızlıklar

Bazı düşük aydınlatma koşullarında parlama ya da geceleri ışık kaynakları etrafında halolar şeklinde yansımalar olabilir. Riski yüksek olan hastalar yapılan testlerle tespit edilerek bu hastalara önerilmez. Gözü uygun olan çoğu insan ışık fenomeni adı verilen bu durumu sadece hafif derecede rahatsız edici bulur ve nöral adaptasyon denen beyin uyum mekanizması ile zamanla bu duruma alışır.

Farklı mesafelerden gelen ışığın retinada odaklanırken ayrılmasından dolayı kontrast duyarlılıkta yani görüntü kalitesinden bir miktar ödün verilmektedir. Görme kalitesinin en iyi olduğu mesafeler 40 cm - 70 cm ve uzak mesafedir.

Göz içine yerleştirilecek trifokal merceklerin ölçümleri son derece teknolojik cihazlarla yapılarak hesaplansa da nadiren hesaplamada beklenmedik yanılmalar oluşabilir. Görmeyi azaltacak kadar numara kalırsa 2-3 ay sonra eximer lazer yapılarak numara sıfırlanır.

Trifokal merceğin odaklanma uzaklıklarını gösteren görsel.

Trifokal Göz İçi Lens Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Katarakt cerrahisi özünde aynı girişimlerdir. Ameliyatta fonksiyonlarını yitiren doğal göz içi merceğinin yerine üç odaklı akıllı lenslerin takılır.

Ameliyatı iki şekilde yapılır;

  • Klasik FAKO (Fakoemülsifikasyon) Yöntemi ses dalgaları kullanarak
  • Femtosaniye Lazerli Katarakt Cerrahisi ( Femto-fako)

Her iki yöntemde dikişsiz olarak yapılmaktadır. Dolayısıyla hastaların ameliyat sonrası süreçte iyileşmeleri hızlı ve konforludur. Ameliyatının ertesi günü hastalar günlük yaşamlarına geri dönebilirler.

Her iki göze de akıllı lens takılacaksa diğer operasyon ilk operasyondan 2-3 gün sonra gerçekleştirilir

Daha önce Katarakt Ameliyatı Olmuş Hastaya Trifokal Lens Takılabilir mi?

Daha önce katarakt ameliyatı geçirdiyseniz, okumak, yemek yapmak veya araba kullanmak gibi günlük aktiviteler sırasında gözlük kullanmaktan rahatsız oluyorsanız göz İçi lensinizin önüne yerleştirilen özel lensler ( Trifokal* AddOn® lens) ile yakın, orta ve uzak mesafelerde gözlükten kurtulmak mümkündür.

Trifokal* AddOn® lens daha önce katarakt ameliyatınız sırasında göz içine yerleştirilen göz içi lensinizin önüne yerleştirilir. Lensler birlikte çift lens sistemi oluşturur.

İşlem katarakt ameliyatına çok benzer. Birincil lensinizin göz içine yerleştirilmesinden aylar, hatta yıllar sonra yapılabilir.

Çocuklarda Akıllı Göz İçi Merceği Ameliyatı

Çocuk katarakt cerrahisinde akıllı göz içi merceği takılması henüz çok yeni bir uygulama olup, bu konuda cerrahlar arasında ortak bir görüş yoktur.

Çocuklarda katarakt cerrahisinden sonra yakın görmenin bozulması, görüş netliğindeki azalma nedeniyle, zamanla göz tembelliği ve buna bağlı şaşılık nedeni olabilir. Çok odaklı akıllı mercekler yakın görmeyi de gözlük olmadan sağlayabildiği için göz tembelliğine karşı koruyucu olabilir. Bu nedenle iyi bir avantaj gibi görülebilir. Ancak, çocuk büyüdükçe gözlük numarası değişeceği için tekrar gözlük kullanmak zorunda kalabilir.

Akıllı Lensler Alerji Yapar mı?

Akıllı göz içi mercekler ileri teknoloji kullanılarak gözün doğal yapısına uygun bir şekilde üretilir. Kalite standartlarını yerine getiren akıllı merceklerin hastalarda alerji yapma ihtimali yoktur.